WFRP okiem gracza

Ta notka może być odrobinę nieskładna, są to moje luźne przemyślenia przelane wreszcie na „papier”.

Dla szarego gracza jak ja obserwującego ukazywanie się gier na rynku, WFRP to taki zombiak - w dodatku niezbyt świeży. Pierwsza edycja była pełna błędów, często zabawnych(zwodniczy zoat z Lasu Cieni...) a druga zamiast poprawiać błędy dodała tylko nowe. W pierwszą grało się z braku czegoś lepszego, bo KaCety były dla niektórych zbyt skomplikowane. W drugą gra się z sentymentu do pierwszej. Zauważyłem pewną tendencję wśród tych, którzy wybierają WFRP II jako „swoje” RPG. Są to albo ludzie wychowani na pierwszej edycji albo wciągnięci do RPG przez nich właśnie. Druga grupa odbiorców WFRP II to fani bitewnego Warhammera lub książek spod znaku Black Library. Ci, którzy zaczynają swoją przygodę z grami fabularnymi a wcześniej nie mieli z nimi kontaktu sięgają po inne gry, najczęściej podD&D lub rodzime produkcje typu Monastyr czy też Neuroshima.

Warhammer Fantasy Role Play jest jedną z tych gier, do których nie potrafię się przekonać. Na początku byłem nim zachwycony, komuś kto wychował się na AD&D dokładnie opisany świat Młotka musiał się podobać. Zachwycałem się tym, jak autorzy sprytnie wymieszali fantasy z historią naszego świata. Bez problemu rozpoznawałem czym jest Imperium, Albion, Norska itp. Niestety im lepiej poznawałem ten świat tym bardziej wydawał mi się wtórny. Co z tego, że na przykład w Bretonnii wszystko przesycone jest duchem legend arturiańskich, skoro tak naprawdę gdyby chcieć grać w takim klimacie to lepiej byłoby wziąć się za starożytnego(dla większości graczy) Pendragona. To, co na początku uznałem za zaletę WFRP jest dla mnie jednocześnie jego najpoważniejszą wadą. 

Oto trzy rzeczy ze świata, które doprowadzają mnie do szewskiej pasji gdy o nich czytam i przez nie właśnie nie umiem zaakceptować Młotka jako poważnej gry.

Nazewnictwo

Rozumiem, że twórcy starali się nawiązywać do naszego świata gdzie tylko się dało ale popełnili kilka kretyńskich błędów. Przykładem może być miasto Marienburg. Jeśli w Niemczech ta gra się nie przyjęła to pewnie właśnie przez tą nazwę. Trudno jest mi wyobrazić sobie Niemców, grających w grę fantasy gdzie jedno z dużych miast nazywa się Gród Marii(kimkolwiek ona jest w Starym Świecie). Przykładem denerwującej nazwy bardziej ocierającej się o polskie realia jest miasteczko Opole – tak, tak, coś takiego istnieje na mapie Starego Świata. Z jednej strony nawiązywanie nazwami naszego świata jest jak najbardziej w porządku – do czasu gdy te nawiązania są przemyślane. Wiem, że twórcy WFRP to generalnie Anglicy i dla nich nazwa Nippon zapewne brzmi fantastycznie i nieziemsko ale niestety większość dzieci na wschodzie Europy wie, że to inna nazwa Japonii….

Bezsensowność istnienia

Nie jestem zwolennikiem dedekowych bohaterów z 3/4 edycji, którzy co rusz ratują świat przed zagładą i na epicko-absurdalnych poziomach pokonują wszystkie złe(lub dobre) siły. Niestety nie jestem też zwolennikiem grania w RPG rajfurami, szczurołapami i gońcami. Stary Świat skazany jest na zagładę, nie da się wygrać z Chaosem, ciągle pada deszcz a zielonoskórych jest więcej niż zboża na polach. Jak ma się odnaleźć bohater w takim świecie? Typowa drużyna w WFRP składa się z drwala, szczurołapa, ucznia czarodzieja i nowicjusza. W swej genezie te postacie podobne są do swoich odpowiedników z każdej typowej gry fantasy RPG. Mamy wojownika, złodzieja, maga i kapłana. To co odróżnia ich od typowych bohaterów to to, że choćby nie wiem jak się starali to jedyny możliwy dla nich koniec to umrzeć w walce z przerażającymi przeciwnikami lub spłonąć na stosie ochoczo machając trzecią ręką. WFRP to dark fantasy, w tym świecie nie ma nadziei na lepsze jutro, to nie zachęca specjalnie do jego eksploracji. Dlaczego gracze mieliby podejmować się działań przeciwko Chaosowi skoro dobrze wiedzą, że nic to nie da? Skoro nie możemy nic zrobić to nie róbmy nic.

Pseudoklimat

Typowy fan WFRP niezależnie od preferowanej edycji jest przeświadczony o tym, że jego gra została napisana by dać możliwość grania w mroczne i klimatyczne przygody. Ulubione słowa graczy w WFRP to „klimat” i „intryga”. Jest chyba jakaś teoria związana z tym, że konkretne gry są pisane dla konkretnego stylu gry i tak dla przykładu WoD to narracyjne opowieści, D&D to planszówka o czyszczeniu lochu z potworów a WFRP to miejsce INTRYG(!). Patrząc na profesje dostępne graczom zastanawiam się gdzie do diabła mają odbywać się te intrygi. Nasi dzielni drwale, żołnierze okrętowi i rajfurzy to postacie świetnie nadające się do odkrywania złowrogich kultów mających siedziby w burdelach. Czytając oficjalne przygody do Młotka mam wrażenie, że twórcy gry zapomnieli, że bohaterowie starego świata są werbowani z rynsztoka i co rusz każą im spotykać się rozmaitą szlachtą, odwiedzać dworki i pomagać ludziom z wyższych sfer. Gdy raz na jakiś czas drużyna dostaje zlecenie od bogatego szlachcica wszystko jest OK. Problem zaczyna się gdy MG przeświadczony o „intrygowatości” Starego Świata co rusz rzuca graczy w wir wydarzeń, w którym ich postaci z racji urodzenia nie mają prawa się znaleźć. Ktoś może powiedzieć, że przecież w WFRP gracze mogą wcielić się w inkwizytorów lub szlachciców – im wszak blisko do tajemniczych spraw o których maluczcy nie muszą wiedzieć. Z mojej dość wnikliwej lektury podręczników do WFRP wynika jednak, że zanim postacie dojdą do owych profesji zaawansowanych muszą się ostro namęczyć i narozwijać – a bycie zerem społecznym raczej temu nie sprzyja. Gdy patrzę na Stary Świat widzę postacie graczy raczej w przygodach, w których muszą sobie radzić ze wszechobecnym złem, odpierać ataki elfów, Chaosu, mutantów i zielonoskórych. Ich walka z potworami jest inna niż w np. D&D, głównie przez to, że robią to by żyć a nie żyją by to robić jak herosi z heroic fantasy. Do czego zmierzam? Do tego, że WFRP nie jest gra pisaną do rozgrywania intryg, choć wszyscy uparcie tak twierdzą….

Gdyby ktoś miał wątpliwości to zaznaczam, że gram w WFRP I&II i od czasu do czasu sprawia mi to przyjemność.